Theo ThS tâm lý Lê Minh Huân bố mẹ nên bắt đầu buổi tập huấn bằng cách hỏi bé 2 câu hỏi đơn giản dưới đây và nếu con trả lời đúng, bạn nên có quà khen thưởng để con thêm hào hứng tiếp tục bước vào những bài thực hành phía dưới.
Câu 1: Số điện thoai cứu hỏa là gì: a. 113 b. 114 c. 115 d. 1080
Đáp án đúng: b. 114
Câu 2: Nếu bị kẹt trong đám cháy mà có người lớn các con sẽ làm gì?
a. Làm theo sự chỉ dẫn của người lớn
b. Kêu cứu
c. Khóc lóc ầm ĩ
d. Chạy ra ngoài
Đáp án đúng: a. Làm theo sự chỉ dẫn của người lớn
Sau khi bé trả lời xong hai câu hỏi trên, cha mẹ cùng con “nhập vai” theo từng tình huống cụ thể dưới đây.
7 tình huống cháy dễ xảy ra
Với mỗi tình huống, cha mẹ nên hướng dẫn con thực hành cụ thể để con có thể dễ dàng làm theo, qua đó cha mẹ sẽ đạt được mục đích trang bị kỹ năng thoát hiểm cho con nếu không may gặp hỏa hoạn.
Tình huống 1: Khi ngửi thấy mùi khét, khói hoặc trông thấy lửa cháy, các con phải làm gì?
Kỹ năng thoát hiểm trẻ nên biết
1. Hét lớn: “Cháy, cháy” (nói to nơi cháy) để thông báo cho mọi người biết.
2. Gọi ngay số 114, thông báo tình hình cho lính cứu hỏa. Trong lúc nói chuyện các con nên nói ngắn gọn, rõ ràng và đủ thông tin: Cháy ở đâu, cháy như thế nào và tình trạng con hiện tại là gì?
Tình huống 2: Nếu bị kẹt trong đám cháy có người lớn bên cạnh, con phải làm gì?
Kỹ năng thoát hiểm trẻ nên biết:
- Các con nên bình tĩnh làm theo sự chỉ dẫn của người lớn.
- Con nên giữ tâm lý bình tĩnh, trật tự, không tạo thêm tâm lý hoang mang cho người khác
* Tình huống 3: Chúng ta thoát khỏi đám cháy theo lối nào?
Kỹ năng thoát hiểm trẻ nên biết:
- Chỉ cho bé những lối có thể thoát ra ngoài khi có hỏa hoạn bằng cách quan sát xung quanh để tìm bảng hiệu có ghi chữ EXIT hoặc LỐI THOÁT HIỂM, cửa sổ nhà trệt, cầu thang bộ, cửa phụ/ cửa không bị cháy.
- Dặn dò bé kỳ càng rằng trẻ nên cố gắng thoát ra ngoài càng nhanh càng tốt, không chần chừ mang theo đồ đạc hoặc nán lại gọi điện cho cứu hỏa.
- Tuyệt đối không quay lại đám cháy với bất cứ lý do gì.
Tình huống 4: Nếu đám cháy xảy ra ở nhà cao tầng/ khu chung cư và con đang mắc kẹt trong đó thì sao?
Kỹ năng thoát hiểm trẻ nên biết:
- Xác định đám cháy đang ở tầng trên hay tầng dưới nơi mình ở.
- Nếu sống trong tòa nhà cao tầng hãy dạy trẻ rằng không nên di chuyển xuống dưới đất bằng thang máy vì khi đó thang máy có thể ngừng giữa chừng do lửa làm cháy dây điện nguồn.
- Nếu ở gần tầng thượng hơn, thay vì di chuyển xuống dưới, bạn khuyên trẻ nên di chuyển lên tầng thượng và ra tín hiệu kêu cứu (nếu vào ban đêm, có thể dùng đèn pin bằng cách thực hiện ba lần nháy đèn ngắn, ba lần dài và tiếp đến là ba lần ngắn; ban ngày thì dùng khăn vẫy để gây sự chú ý…)
Tình huống 5: Nếu trẻ không bị bao vây bởi lửa mà bởi hơi độc như khí gas, khí clo, Cácbon Monoxit (CO – thải ra từ động cơ ô-tô, xe máy, lò sưởi, bếp than, khói thuốc lá…) thì sẽ phải làm gì?
Trẻ đang thực tập thoát ra khỏi đám cháy bằng cách lấy vải ẩm bịt mũi để chống bị ngạt khói
Kỹ năng thoát hiểm trẻ nên biết:
- Cha mẹ nên chi sẽ với con rằng không những lửa mà khói và hơi độc cũng có thể dẫn đến tử vong.
- Để tránh bị ngộp vì khói, cha mẹ nên dạy bé di chuyển ra ngoài bằng cách bò sát mặt đất, bịt khăn hoặc vải thấm nước. Khoác thêm một chiếc áo được nhúng nước nếu có thể.
Tình huống 6: Khi tóc hoặc quần áo bị bén lửa, bé cần làm gì?
Các em đang lắng nghe hướng dẫn cách xử lý khi bị lửa bén vào quần áo đang mặc
Kỹ năng thoát hiểm trẻ nên biết:
- Bạn nên dạy dạy bé nên giữ bình tĩnh, dừng lại, nằm xuống và lăn người qua lại hoặc lăn tròn cho đến khi lửa tắt hẳn.
- Cha mẹ cũng có thể thưc hành cùng trẻ bằng cách dung chăn, quần áo… trùm kín chỗ bị lửa cháy để cắt đứt nguồn ô-xy khiến lửa bùng cháy. Nếu đứng gần khu vực có nước, bằng mọi cách dội nước lên khu vực bị cháy để dập tắt lửa.
Lăn xuống đất cũng là cách con nên làm khi bị lửa bắt vào quần áo
Tình huống 7: Trong trường hợp bị kẹt trong phòng, lửa bắt nguồn từ cửa chính, con thoát ra ngoài bằng cách nào?
Kỹ năng thoát hiểm trẻ nên biết:
- Dùng mu bàn tay chạm nhẹ vào tay nắm cửa, nếu cảm thấy không nóng thì có thể thoát ra khỏi cửa chính.
- Trường hợp khói quá nhiều, lấy vải ướt chén kín các khe cửa để ngăn không cho khói luồn vào phòng.
- Trường hợp con không thể thoát ra ngoài bằng bất cứ cách nào, cha mẹ nên hướng dẫn con chui xuống gầm giường và nằm sát xuống sàn nhà vì đây chính là những nơi đầu tiên lính cứu hỏa sẽ để mắt đến khi tìm kiếm những người còn kẹt lại trong đám cháy.
* 5 cách đề phòng hỏa hoạn cho cha mẹ và trẻ
- Tránh xa nơi nguy hiểm, không tò mò.
- Không chơi những đồ phát cháy như diêm, bật lửa, hay lửa ở gần đồ vật dễ gây cháy và khu vực dễ cháy nổ.
- Thay thế bếp, ổ điện cũ, hư hỏng.
- Cẩn thận khi dung bếp và thiết bị điện.
- Không xịt gián và kiến gần bếp gas.
Hy vọng qua 7 tình huống trên đây, cha mẹ sẽ trang bị thêm cho con những kỹ năng thoát hiểm đám cháy cụ thể nhất, để con có thể tự cứu lấy mình trước khi nhận được sự trợ giúp từ người lớn.